Album powstał po dwukrotnym pobycie autorów na Wyspie Wielkanocnej. Pierwszy pobyt - tydzień w marcu 2003 roku to fascynacja posągami. Każdy kto odwiedza wyspę pierwszy raz niewiele więcej na niej zauważa. Drugi pobyt w lutym 2004 roku to udział w festiwalu folklorystycznym Tapati, która prezentuje "na żywo" kulturę, tradycję i obyczajowość Rapanujczyków - mieszkańców Wyspy Wielkanocnej

Zobacz fragmenty:

Jak na swoje małe rozmiary, Wyspa Wielkanocna posiada niezwykłą historie i tradycję, których nie powstydziłyby się wielkie kontynenty. Swa nazwę zawdzięcza holenderskiemu żeglarzowi Jakubowi Roggevenowi, który odkrył ją w wielkanocny poranek 6 kwietnia 1722 roku. Rdzenni mieszkańcy nazywali swą wyspę Te Pito o Te Henua, co znaczy " pępek świata" albo "środek ziemi". Najbardziej znana dziś nazwa Rapa Nui, czyli "wielka skała", została nadana najprawdopodobniej dopiero w XIX wieku przez mieszkańców innych wysp Polinezji, kiedy kontakty z Wyspą Wielkanocną stały się ułatwione dzięki działalności handlowej i misyjnej na tym terenie. Przez długie jednak stulecia wyspa pozostawała dla jej mieszkańców prawdziwym "pępkiem świata" i jedynym, którego mogli fizycznie doświadczyć. Od chwili odkrycia w XVIII wieku stała się ona przedmiotem żywego zainteresowania ze strony wielu podróżników i badaczy, próbujących rozwiązać zagadki jej kultury i historii. Na tej odległej wyspie zrodziła się jedna z najbardziej niezwykłych kultur, która do dziś skrywa przed światem wiele tajemnic ze swej przeszłości. Badaczy i podróżników intrygowały (i intrygują po dziś dzień) przede wszystkim drewniane tabliczki pokryte tajemniczym pismem rongo-rongo, platformy świątynne ahu, kamienne domy hare paenga, a nade wszystko gigantyczne posagi moai, które stały się nieodłącznym symbolem wyspy. Skąd naprawdę wywodzą się pierwsi mieszkańcy wyspy? Jak wyglądało ich życie codzienne i święta? Czemu służyły kamienne platformy i ustawione na nich posągi? W jaki sposób je transportowano na odległe miejsce ustawienia? Jaka treść skrywają hieroglificzne znaki pisma rongo-rongo i wyryte w skale petroglify? Te, i wiele innych pytań dotyczących Wyspy Wielkanocnej ciągle pozostają otwarte. Prowadzone w ostatnich latach badania zbliżyły nas do poznania wielu faktów na jej temat, lecz trudno przewidzieć czy kiedykolwiek uda się odtworzyć całą wielką i zarazem tragiczną historię Rapa Nui?

Robert Andrzej Dul
Państwowe Muzeum Etnograficzne